Chuyển đổi số: Top 10 Xu hướng của năm 2025Gartner vừa đưa ra dự báo các xu hướng công nghệ chiến lược hàng đầu cho năm 2025, phản ánh sự phát triển từ năng lực kỹ thuật số truyền thống sang các hệ thống tự động, tinh vi hơn, làm mờ ranh giới giữa trí tuệ con người và máy móc. Công nghệ toàn cầu được thúc đẩy bởi sự hội tụ của những đổi mới mang tính đột phá đã và đang làm thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và tương tác. Trong khi các ngành công nghiệp trên toàn thế giới đang vật lộn với quá trình chuyển đổi sở hữu trí tuệ, các yêu cầu về tính bền vững và kỳ vọng ngày càng thay đổi của người tiêu dùng, thì công nghệ cũng tương tác và tạo ra cả cơ hội và thách thức cho tất cả mọi người. Định hình lại vai trò của công nghệ diễn ra khi ngành công nghiệp này giải quyết vấn đề hiệu quả năng lượng, an ninh mạng, những tác động về mặt đạo đức của các hệ thống ngày càng tự động hóa và nhiều vấn đề khác. Khi các công nghệ này phát triển, tác động của chúng sẽ tạo ra những yêu cầu mới buộc các nhà lãnh đạo doanh nghiệp phải hiểu và khai thác tiềm năng của chúng, đồng thời quản lý các rủi ro liên quan. Tăng cường thần kinh Mục đích của việc tăng cường thần kinh là cải thiện khả năng nhận thức của con người thông qua các công nghệ đặc biệt và giải mã hoạt động của não. Gartner lưu ý rằng đến năm 2030: “30% lao động trí óc sẽ được nâng cao năng lực nhờ các công nghệ như giao diện não-máy hai chiều (BBMI)”, tăng từ mức dưới 1% vào năm 2024. Các công ty như Neuralink của Elon Musk đang tiên phong trong lĩnh vực này, phát triển các thiết bị cấy ghép cho phép cá nhân điều khiển thiết bị bằng suy nghĩ. Như vậy, công nghệ này có tiềm năng ứng dụng để nâng cao kỹ năng của con người, marketing và tối ưu hóa hiệu suất, cho phép các thương hiệu hiểu được cảm xúc của người tiêu dùng và nâng cao năng lực thần kinh để có kết quả tốt hơn. Robot đa chức năng Robot đa chức năng đang thay đổi ngành công nghệ bằng cách thay thế robot truyền thống thực hiện nhiệm vụ chuyên biệt bằng máy móc có khả năng thực hiện nhiều chức năng. Gartner nhấn mạnh rằng những robot này “nâng cao hiệu quả và mang lại ROI nhanh hơn”, khiến chúng trở nên rất thiết yếu trong môi trường năng động. Gartner dự báo rằng đến năm 2030: “80% con người sẽ tương tác với robot thông minh hàng ngày”, tăng mạnh so với mức dưới 10% hiện nay. Amazon và Siemens là hai công ty đầu tư vào robot đa chức năng để tăng cường tính linh hoạt trong hoạt động. Trong khi Amazon sử dụng những robot này trong các kho hàng của mình để thực hiện nhiều nhiệm vụ từ phân loại đến đóng gói, thì Siemens lại tích hợp chúng vào các quy trình sản xuất để hợp lý hóa dây chuyền sản xuất. Một bước phát triển nữa trong lĩnh vực này là việc sử dụng robot đa chức năng trong chăm sóc sức khỏe, nơi chúng hỗ trợ các nhiệm vụ như cung cấp vật tư và khử trùng không gian. Tính toán không gian Gartner báo cáo rằng tính toán không gian sẽ tăng mạnh hiệu quả của tổ chức thông qua “quy trình làm việc hợp lý và tăng cường cộng tác” trong 7 năm tới. Tính toán không gian tích hợp AR, VR và thực tế hỗn hợp để tăng cường tương tác giữa thế giới vật chất và thế giới kỹ thuật số. Gartner dự đoán đến năm 2033, tính toán không gian sẽ tăng lên 1,7 nghìn tỷ USD, tăng từ mức 110 tỷ USD vào năm 2023. Microsoft và Apple dẫn đầu trong lĩnh vực này. HoloLens của Microsoft cho phép người dùng phủ thông tin kỹ thuật số lên môi trường thực tế, và Vision Pro của Apple được thiết lập để định nghĩa lại sự tương tác của người dùng thông qua trải nghiệm nhập vai. Trong khi đó, trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, tính toán không gian nâng cao việc giáo dục bệnh nhân và lập kế hoạch phẫu thuật bằng cách cung cấp lớp phủ kỹ thuật số theo thời gian thực. Điện toán lai Vai trò của điện toán lai trong ngành công nghệ là tích hợp nhiều mô hình tính toán khác nhau để giải quyết các vấn đề phức tạp. Nó kết hợp nhiều cách tiếp cận khác nhau để nâng cao hiệu suất, cho phép các công nghệ như AI vượt qua những hạn chế hiện tại. Gartner nhấn mạnh, cách tiếp cận này sẽ tạo ra “môi trường đổi mới mang tính chuyển đổi có hiệu quả cao”. Các công ty như IBM và Microsoft đang đổi mới trong lĩnh vực này, cung cấp các giải pháp lai tạo giúp hợp nhất các tài nguyên đám mây công cộng và riêng tư. Đáng chú ý, các dịch vụ đám mây lai của IBM cho phép doanh nghiệp tận dụng cơ sở hạ tầng hiện có trong khi áp dụng các công nghệ tiên tiến, thúc đẩy sự đổi mới và hiệu quả trên mọi lĩnh vực. Tính toán tiết kiệm năng lượng Tính năng tính toán tiết kiệm năng lượng đã trở thành công cụ hữu hiệu để giải quyết mối lo ngại ngày càng tăng về tác động môi trường của các trung tâm dữ liệu và khối lượng công việc AI. Nó được thiết kế để giảm mức tiêu thụ năng lượng trong khi vẫn duy trì hoặc cải thiện hiệu suất tính toán, đặc biệt là đối với các ứng dụng tính toán chuyên sâu như đào tạo và mô phỏng AI. Gartner lưu ý rằng: “Trong năm 2024, mối quan tâm hàng đầu của hầu hết các tổ chức CNTT là lượng khí thải carbon của họ”. Điều này đã truyền cảm hứng cho Google đạt được xếp hạng hiệu quả sử dụng năng lượng (PUE) là 1,10, vượt trội hơn rất nhiều so với mức trung bình của ngành là 1,67. Ngoài ra, Microsoft cam kết cung cấp 100% năng lượng tái tạo cho các trung tâm dữ liệu của mình. Hơn nữa, Trung tâm Tính toán Khoa học Năng lượng Quốc gia thuộc Bộ Năng lượng Hoa Kỳ đã chứng minh rằng, các cụm tính toán gia tốc bằng GPU có khả năng cải thiện hiệu suất năng lượng gấp 5 lần so với các cụm tính toán chỉ sử dụng CPU. Gartner dự đoán: “Bắt đầu từ cuối những năm 2020, một số công nghệ tính toán mới, chẳng hạn như máy gia tốc quang học, máy gia tốc thần kinh và máy gia tốc mới, sẽ xuất hiện để phục vụ cho các nhiệm vụ có mục đích đặc biệt, sử dụng ít năng lượng hơn nhiều”. Trí thông minh vô hình xung quanh Trí thông minh vô hình xung quanh tích hợp các cảm biến tiên tiến và công nghệ ML vào môi trường hàng ngày. Mục đích là nâng cao sự thoải mái và hiệu quả một cách liền mạch, kết hợp trí thông minh kỹ thuật số với không gian vật chất để hỗ trợ nâng cao chất lượng cuộc sống. Gartner tin rằng: “Về lâu dài, trí thông minh vô hình xung quanh sẽ cho phép tích hợp sâu hơn cảm biến và trí thông minh vào cuộc sống hàng ngày”. Ví dụ, trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, trí tuệ vô hình xung quanh đang tạo ra môi trường thông minh hơn, phản hồi nhanh hơn giúp cải thiện hiệu quả chăm sóc bệnh nhân và hiệu suất của nhân viên – chẳng hạn như các khoa ICU đang tận dụng công nghệ này để tăng cường khả năng vận động và theo dõi bệnh nhân, với một nghiên cứu chứng minh độ chính xác 87% trong việc phân loại chuyển động của bệnh nhân. Eleos Health, một công ty khởi nghiệp tập trung vào sức khỏe tâm thần, đang khai thác trí thông minh xung quanh để nâng cao các buổi trị liệu. Trợ lý giọng nói AI của họ, Eleos, hoạt động kín đáo trong các buổi trị liệu, cung cấp thông tin chi tiết có giá trị cho các chuyên gia sức khỏe tâm thần. Gartner dự đoán: “Đến năm 2028, các tổ chức triển khai nền tảng quản trị AI toàn diện sẽ góp ít hơn 40% số ca liên quan đến AI so với các tổ chức không có hệ thống như vậy.” Các công ty như Credo AI và Fairly AI đi đầu trong các giải pháp quản trị AI, trong đó Credo AI cung cấp các công cụ giúp các tổ chức sẵn sàng với đạo luật AI của EU. Mật mã hậu lượng tử Mật mã hậu lượng tử (PQC) đang nổi lên như một trọng tâm quan trọng trong ngành công nghệ, vì nó giải quyết mối đe dọa từ việc máy tính lượng tử có thể phá vỡ các phương pháp mã hóa hiện tại. Gartner dự báo công nghệ này như sau: “Do công nghệ điện toán lượng tử phát triển trong vài năm trở lại đây, người ta kỳ vọng sẽ có sự kết thúc của một số loại mật mã thông thường đang được sử dụng rộng rãi. Không dễ để chuyển đổi phương pháp mã hóa, nên các tổ chức phải có thời gian chuẩn bị lâu hơn để sẵn sàng bảo vệ mạnh mẽ mọi thông tin nhạy cảm hoặc bí mật.” Các công ty công nghệ lớn đang tích cực chuẩn bị cho sự thay đổi này. Ví dụ, HP sẽ là nhà sản xuất PC đầu tiên bảo vệ chương trình cài sẵn tích hợp của mình bằng PQC. Trong khi đó, Google, IBM và Microsoft đang phát triển các thuật toán chống lượng tử, và Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Hoa Kỳ (NIST) đã công bố các tiêu chuẩn PQC mới vào tháng 8 năm 2024, hướng dẫn quá trình chuyển đổi của ngành. Gartner dự đoán rằng: “Đến năm 2029, những tiến bộ trong điện toán lượng tử sẽ khiến mật mã bất đối xứng thông thường trở nên không an toàn khi sử dụng.” Bảo mật chống thông tin sai lệch Nhìn chung, bảo mật chống thông tin sai lệch là sự giao thoa của các công nghệ theo chiều dọc, bao gồm lãnh đạo điều hành, nhóm an ninh, quan hệ công chúng, tiếp thị, tài chính, nhân sự, cố vấn pháp lý và bán hàng. Điều này có nghĩa là bản chất của nó cho phép giải quyết các vấn đề trong nhiều ngành công nghiệp và chống lại mối đe dọa ngày càng tăng từ các cuộc tấn công độc hại được tăng cường bằng AI và thông tin sai lệch. Công nghệ này nhằm mục đích xác định độ tin cậy một cách có hệ thống và cung cấp các hệ thống phương pháp luận để bảo đảm tính toàn vẹn, đánh giá tính xác thực và ngăn ngừa giả mạo. Giải pháp này mang tính đột phá trong cách tiếp cận nhằm chống lại sự lan truyền thông tin sai lệch, vì nó tận dụng AI và ML để phát hiện và giảm thiểu các mối đe dọa. Các công ty công nghệ lớn đang đầu tư vào bảo mật chống thông tin sai lệch, chẳng hạn như Meta - công ty này bắt buộc công bố nội dung do AI tạo ra. Trong khi đó, Google và Microsoft đang phát triển các thuật toán phát hiện tiên tiến. Ngoài ra, PwC báo cáo rằng ngày càng có nhiều dịch vụ thương mại giúp các công ty và nhà báo theo dõi và chống lại thông tin sai lệch. Gartner dự đoán: “Đến năm 2028, 50% doanh nghiệp sẽ bắt đầu áp dụng các sản phẩm, dịch vụ hoặc tính năng được thiết kế riêng để giải quyết các trường hợp sử dụng bảo mật chống thông tin sai lệch, tăng từ mức dưới 5% hiện nay.” Nền tảng quản trị AI Các nền tảng quản trị AI đang giải quyết nhu cầu ngày càng tăng về việc triển khai AI có trách nhiệm. Gartner định nghĩa quản trị AI trong doanh nghiệp của mình là: “Một phần trong khuôn khổ Quản lý rủi ro, bảo mật và tin cậy AI (TRiSM) đang được phát triển của Gartner, cho phép các tổ chức quản lý hiệu suất hoạt động, pháp lý và đạo đức của hệ thống AI của họ.” Các giải pháp công nghệ này có khả năng tạo ra, quản lý và thực thi các chính sách sử dụng AI có trách nhiệm, giải thích cách thức hoạt động của hệ thống AI và mang lại tính minh bạch để xây dựng lòng tin cũng như trách nhiệm giải trình. Ví dụ này cho thấy rằng khi việc áp dụng AI ngày càng tăng, các nền tảng quản trị cũng trở nên rất quan trọng để quản lý rủi ro về đạo đức, pháp lý và hoạt động. Nhân viên AI Sức mạnh của công nghệ này là khả năng ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp, bao gồm sản xuất, dịch vụ khách hàng, hậu cần và chăm sóc sức khỏe, với khả năng phân tích nhanh chóng các tập dữ liệu khổng lồ để khám phá thuốc mới. Trong lĩnh vực tài chính, nhân viên AI đang được sử dụng để phân tích xu hướng thị trường, đánh giá cơ hội đầu tư và tạo ra các kế hoạch tài chính được cá nhân hóa. Công nghệ này chủ yếu hỗ trợ quá trình chuyển đổi từ hệ thống truy vấn và phản hồi sang các nhân viên máy móc tự động có khả năng thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến doanh nghiệp mà không cần sự hướng dẫn của con người. Gartner dự đoán: “Đến năm 2028, ít nhất 15% các quyết định công việc hằng ngày sẽ được thực hiện một cách tự động thông qua AI, tăng từ 0% vào năm 2024.” Nhận thức rõ về tiềm năng của nhân viên AI đã khiến các công ty công nghệ lớn tập trung vào phát triển công nghệ này. Điển hình như Microsoft đã ký một thỏa thuận nhiều năm với chính phủ Anh để cung cấp cho các tổ chức khu vực công quyền truy cập vào các công cụ AI của mình. Nhìn chung, trong tương lai, nhân viên AI hướng đến mục tiêu tăng hiệu quả và năng suất bằng cách cho phép các tác nhân phần mềm đảm nhiệm các nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi ra nhiều quyết định. Như Gartner kết luận: “Nhân viên AI có tiềm năng hiện thực hóa mong muốn của các CIO (Giám đốc công nghệ thông tin) về việc tăng năng suất trên toàn tổ chức. Động lực này thúc đẩy các doanh nghiệp và nhà cung cấp khám phá, đổi mới và thiết lập công nghệ cùng những hoạt động cần thiết để cung cấp dịch vụ cho cơ quan này theo cách mạnh mẽ, an toàn và đáng tin cậy.” Nguồn: Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia