Công bố Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương: La bàn chính sách cho đổi mới sáng tạo địa phương
15/12/2025
Công bố Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương: La bàn chính sách cho đổi mới sáng tạo địa phương Trong bối cảnh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng được xác định là động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế, việc đo lường và đánh giá một cách khoa học hệ sinh thái khởi nghiệp ở cấp địa phương trở thành yêu cầu cấp thiết.
Lần đầu tiên, Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương (Provincial Entrepreneurial Ecosystem Index – PEEI) được xây dựng và công bố do Cục Khởi nghiệp và doanh nghiệp công nghệ, Bộ Khoa học và công nghệ, đóng vai trò như một “la bàn chính sách” hỗ trợ quản lý và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam.
Khung đánh giá toàn diện, tiếp cận hệ thống Bộ chỉ số PEEI được thiết kế nhằm cung cấp một khung đánh giá khoa học, hệ thống và minh bạch. Thay vì chỉ dừng lại ở việc xếp hạng, PEEI tiếp cận hệ sinh thái khởi nghiệp như một chỉnh thể động, trong đó sự phát triển phụ thuộc vào sự tương tác giữa nhiều yếu tố đầu vào và đầu ra. Theo cấu trúc được xây dựng, PEEI gồm 8 trụ cột: thể chế và chính sách; vốn xã hội và văn hóa khởi nghiệp; vốn con người và năng lực R&D; hạ tầng và hạ tầng số; tài chính và đầu tư; dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp; thị trường; và kết quả, tác động khởi nghiệp. Cách tiếp cận này cho phép nhận diện rõ điểm mạnh, điểm yếu cũng như các “nút thắt” chính sách trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở từng địa phương.
Kết quả đánh giá theo bộ chỉ số PEEI cho thấy mức độ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp giữa các địa phương có sự phân hóa rõ rệt. Điểm tổng hợp của các địa phương dao động trong khoảng từ 41,95 đến 64,58 điểm, phản ánh khoảng cách đáng kể giữa nhóm địa phương dẫn đầu và nhóm địa phương đang ở giai đoạn hình thành hệ sinh thái.
Đáng chú ý, sự khác biệt không chỉ thể hiện ở điểm số tổng hợp mà còn nằm ở cấu trúc điểm của các trụ cột.
Một số địa phương có lợi thế lớn về nhân lực, hạ tầng và thể chế, nhưng đầu ra về thương mại hóa công nghệ, tăng trưởng startup và tác động kinh tế – xã hội chưa tương xứng. Ngược lại, có địa phương tạo được đầu ra tốt nhờ thị trường năng động, song còn hạn chế về chất lượng thực thi chính sách và khả năng điều phối hệ sinh thái. Phân nhóm phát triển và vai trò chiến lược Trên cơ sở kết quả PEEI, các địa phương được phân thành ba nhóm: hệ sinh thái phát triển mạnh, đang phát triển và đang hình thành.
Nhóm phát triển mạnh, tiêu biểu là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, giữ vai trò đầu tàu quốc gia và trung tâm hội nhập quốc tế. Nhóm đang phát triển, như Đà Nẵng hay Thừa Thiên Huế, phù hợp với vai trò trung tâm hệ sinh thái cấp vùng. Nhóm đang hình thành như Đắk Lắk – Đồng Tháp – Lai Châu cần ưu tiên xây dựng nền tảng tối thiểu, tinh gọn và phù hợp với điều kiện thực tế địa phương. Việc phân nhóm giúp tránh áp dụng chính sách đồng loạt, đồng thời tạo cơ sở xây dựng lộ trình và giải pháp phù hợp cho từng nhóm địa phương. Công cụ điều phối chính sách dựa trên dữ liệu Không chỉ là công cụ đánh giá, PEEI còn được định vị là nền tảng hỗ trợ hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng.
Thông qua dữ liệu định lượng và định tính, các địa phương có thể theo dõi sự thay đổi của hệ sinh thái theo thời gian, so sánh với các địa phương khác và điều chỉnh chính sách kịp thời. Việc công bố công khai kết quả PEEI tạo ra cơ chế cạnh tranh lành mạnh và học hỏi lẫn nhau giữa các địa phương, thúc đẩy hình thành văn hóa đo lường và cải tiến liên tục. Qua đó, hệ sinh thái khởi nghiệp từng bước chuyển sang mô hình vận hành dựa trên dữ liệu, thay vì cảm tính hay phong trào. Từ xếp hạng đến hành động Điểm nhấn của bộ chỉ số PEEI là khả năng chuyển hóa kết quả đánh giá thành các khuyến nghị chính sách cụ thể và khả thi. Thay vì chỉ dừng ở thứ hạng, PEEI giúp xác định rõ trụ cột cần ưu tiên đầu tư, từ thể chế, tài chính, thị trường đến thương mại hóa R&D và lan tỏa tác động.
Việc công bố Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản trị đổi mới sáng tạo, thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp theo hướng hiệu quả, bao trùm và bền vững, đóng góp thiết thực cho mục tiêu phát triển kinh tế dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam.
Xem chi tiết Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương: Tại đây
Kết quả đánh giá theo bộ chỉ số PEEI cho thấy mức độ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp giữa các địa phương có sự phân hóa rõ rệt.
Trong bối cảnh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng được xác định là động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế, việc đo lường và đánh giá một cách khoa học hệ sinh thái khởi nghiệp ở cấp địa phương trở thành yêu cầu cấp thiết.
Lần đầu tiên, Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương (Provincial Entrepreneurial Ecosystem Index – PEEI) được xây dựng và công bố do Cục Khởi nghiệp và doanh nghiệp công nghệ, Bộ Khoa học và công nghệ, đóng vai trò như một “la bàn chính sách” hỗ trợ quản lý và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam.
Khung đánh giá toàn diện, tiếp cận hệ thống Bộ chỉ số PEEI được thiết kế nhằm cung cấp một khung đánh giá khoa học, hệ thống và minh bạch. Thay vì chỉ dừng lại ở việc xếp hạng, PEEI tiếp cận hệ sinh thái khởi nghiệp như một chỉnh thể động, trong đó sự phát triển phụ thuộc vào sự tương tác giữa nhiều yếu tố đầu vào và đầu ra. Theo cấu trúc được xây dựng, PEEI gồm 8 trụ cột: thể chế và chính sách; vốn xã hội và văn hóa khởi nghiệp; vốn con người và năng lực R&D; hạ tầng và hạ tầng số; tài chính và đầu tư; dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp; thị trường; và kết quả, tác động khởi nghiệp. Cách tiếp cận này cho phép nhận diện rõ điểm mạnh, điểm yếu cũng như các “nút thắt” chính sách trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở từng địa phương.
Kết quả đánh giá theo bộ chỉ số PEEI cho thấy mức độ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp giữa các địa phương có sự phân hóa rõ rệt. Điểm tổng hợp của các địa phương dao động trong khoảng từ 41,95 đến 64,58 điểm, phản ánh khoảng cách đáng kể giữa nhóm địa phương dẫn đầu và nhóm địa phương đang ở giai đoạn hình thành hệ sinh thái.
Đáng chú ý, sự khác biệt không chỉ thể hiện ở điểm số tổng hợp mà còn nằm ở cấu trúc điểm của các trụ cột.
Một số địa phương có lợi thế lớn về nhân lực, hạ tầng và thể chế, nhưng đầu ra về thương mại hóa công nghệ, tăng trưởng startup và tác động kinh tế – xã hội chưa tương xứng. Ngược lại, có địa phương tạo được đầu ra tốt nhờ thị trường năng động, song còn hạn chế về chất lượng thực thi chính sách và khả năng điều phối hệ sinh thái. Phân nhóm phát triển và vai trò chiến lược Trên cơ sở kết quả PEEI, các địa phương được phân thành ba nhóm: hệ sinh thái phát triển mạnh, đang phát triển và đang hình thành.
Nhóm phát triển mạnh, tiêu biểu là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, giữ vai trò đầu tàu quốc gia và trung tâm hội nhập quốc tế. Nhóm đang phát triển, như Đà Nẵng hay Thừa Thiên Huế, phù hợp với vai trò trung tâm hệ sinh thái cấp vùng. Nhóm đang hình thành như Đắk Lắk – Đồng Tháp – Lai Châu cần ưu tiên xây dựng nền tảng tối thiểu, tinh gọn và phù hợp với điều kiện thực tế địa phương. Việc phân nhóm giúp tránh áp dụng chính sách đồng loạt, đồng thời tạo cơ sở xây dựng lộ trình và giải pháp phù hợp cho từng nhóm địa phương. Công cụ điều phối chính sách dựa trên dữ liệu Không chỉ là công cụ đánh giá, PEEI còn được định vị là nền tảng hỗ trợ hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng.
Thông qua dữ liệu định lượng và định tính, các địa phương có thể theo dõi sự thay đổi của hệ sinh thái theo thời gian, so sánh với các địa phương khác và điều chỉnh chính sách kịp thời. Việc công bố công khai kết quả PEEI tạo ra cơ chế cạnh tranh lành mạnh và học hỏi lẫn nhau giữa các địa phương, thúc đẩy hình thành văn hóa đo lường và cải tiến liên tục. Qua đó, hệ sinh thái khởi nghiệp từng bước chuyển sang mô hình vận hành dựa trên dữ liệu, thay vì cảm tính hay phong trào. Từ xếp hạng đến hành động Điểm nhấn của bộ chỉ số PEEI là khả năng chuyển hóa kết quả đánh giá thành các khuyến nghị chính sách cụ thể và khả thi. Thay vì chỉ dừng ở thứ hạng, PEEI giúp xác định rõ trụ cột cần ưu tiên đầu tư, từ thể chế, tài chính, thị trường đến thương mại hóa R&D và lan tỏa tác động.
Việc công bố Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản trị đổi mới sáng tạo, thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp theo hướng hiệu quả, bao trùm và bền vững, đóng góp thiết thực cho mục tiêu phát triển kinh tế dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam.
Xem chi tiết Bộ chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo địa phương: Tại đây
Kết quả đánh giá theo bộ chỉ số PEEI cho thấy mức độ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp giữa các địa phương có sự phân hóa rõ rệt.